Kosmetoloji Prosedurların faydaları



       Kosmetoloji prosedurlar müasir tibbi elmin estetik istiqamətində inkişaf etmiş ən mühüm sahələrdən biridir. Bu prosedurların əsas məqsədi yalnız zahiri görünüşün yaxşılaşdırılması deyil, həm də dərinin bioloji funksiyalarının qorunması, mikrosirkulyasiyanın bərpası, toxuma regenerasiyasının stimullaşdırılması və ümumi dəri sağlamlığının təmin edilməsidir. Elmi baxımdan kosmetoloji müdaxilələr orqanizmin öz bərpa mexanizmlərini aktivləşdirir, fibroblast hüceyrələrinin fəaliyyətini gücləndirir, kollagen və elastin sintezini artırır, nəticədə dəri daha elastik, gərgin və parlaq görünür. Müasir kosmetologiyada tətbiq olunan mezoterapiya, biorevitalizasiya, PRP və lazer texnologiyaları dəri səviyyəsində molekulyar dəyişikliklər yaradır və bu dəyişikliklər qocalma prosesinin biokimyəvi mexanizmlərinə təsir göstərir.Dərinin yaşlanması fizioloji və ekzojen (xarici) faktorların təsiri altında baş verən kompleks bir prosesdir. Günəş şüalarının təsirindən yaranan fotoyaşlanma, oksidləşdirici stress, hormonal dəyişikliklər və ətraf mühitin çirklənməsi nəticəsində dermis qatında kollagen liflərinin strukturu pozulur, hialuron turşusunun miqdarı azalır, elastiklik itir. Bu proseslərə qarşı kosmetoloji müdaxilələr dəriyə bioloji aktiv maddələrin daxil edilməsini, hüceyrə səviyyəsində enerji balansının bərpasını və mikrodamar sisteminin normallaşmasını təmin edir. Mezoterapiya vasitəsilə dərialtı qatlara mikrodozalarda vitaminlər, amin turşuları, nukleotidlər və peptidlər yeridilir ki, bu da metabolizmi tənzimləyərək toxuma regenerasiyasını sürətləndirir. PRP (platelet rich plasma) proseduru isə insanın öz qanından əldə edilən plazmanın istifadəsi ilə təbii bərpa proseslərini stimullaşdırır və bu, həm klinik, həm də biokimyəvi baxımdan tam təhlükəsiz hesab olunur.Bununla yanaşı, kosmetoloji prosedurların düzgün icrası orqanizmin təhlükəsizlik mexanizmlərinə uyğun şəkildə aparılmalıdır. Hər bir müdaxilə tibbi diaqnostika, anamnez və allergik testlərlə müşayiət edilməlidir. Prosedurlar yalnız steril və klinik şəraitdə, sertifikatlı preparatlardan istifadə edilməklə həyata keçirilməlidir. Əks halda, orqanizmdə istənilməyən reaksiyalar baş verə bilər. Qeyri-steril alətlər, yanlış texnika və uyğun olmayan preparatların tətbiqi nəticəsində bakterial və ya viral infeksiyalar, iltihabi proseslər, ödem, hematoma və piqment pozuntuları müşahidə oluna bilər. Dəriyə daxil edilən materialın bioloji uyğunluğu təmin olunmadıqda toxumalarda nekroz və çapıq əmələ gəlməsi kimi ağır nəticələr də mümkündür.Düzgün planlaşdırılmamış və anatomiya nəzərə alınmadan aparılan prosedurlar estetik balansı poza bilər. Məsələn, dolğu və botulinoterapiya zamanı dozaj və inyeksiya nöqtələri səhv seçilərsə, üz ifadəsi donuqlaşa, asimmetriya yarana və təbii mimika itə bilər. Bu cür hallar həm estetik, həm də psixoloji travma yaradır, pasiyentin özünə inamına mənfi təsir göstərir. Elmi tədqiqatlar göstərir ki, kosmetoloji prosedurlar düzgün və etik prinsiplərlə aparıldıqda insanın psixoemosional vəziyyətini yaxşılaşdırır, depressiya və sosial narahatlıq hallarının azalmasına səbəb olur. Lakin qeyri-peşəkar icra və yanlış gözləntilər pasiyentdə “bədən imici pozuntusu” kimi sindromların yaranmasına da zəmin yarada bilər.Kosmetologiyanın elmi əsasları insan dərisinin anatomiya və fiziologiyasını dərindən bilməyi tələb edir. Dəri orqanizmin ən böyük orqanıdır və onun qoruyucu, immun, termorequlyator və ekskretor funksiyaları vardır. Bu səbəbdən kosmetoloji müdaxilələr yalnız səthi estetik dəyişikliklər deyil, həm də dərin bioloji proseslərə təsir göstərir. Məsələn, mikroiynələmə prosedurları dermada mikrotravmalar yaradaraq, orqanizmin təbii bərpa mexanizmini aktivləşdirir. Bu zaman fibroblastlar tərəfindən kollagen tip I və III sintezi artır, bu da dəri strukturunun bərpasına səbəb olur. Eyni zamanda, lazer və radiofrekans texnologiyaları dərialtı toxumalarda istilik enerjisi vasitəsilə hüceyrə səviyyəsində yenilənmə proseslərini başladır.Elmi yanaşma baxımından kosmetoloji prosedurların məqsədi orqanizmin təbii regenerasiya qabiliyyətini stimullaşdırmaq və dərinin fizioloji balansını bərpa etməkdir. Bu prosesdə həkim-kosmetoloqun əsas vəzifəsi pasiyentin fərdi xüsusiyyətlərini – yaş, dəri tipi, xroniki xəstəliklər və həyat tərzini – nəzərə alaraq optimal metodologiyanı seçməkdir. Kosmetologiya yalnız texniki bacarıq deyil, həm də bioloji bilik və etik məsuliyyət tələb edən bir sahədir.Nəticə etibarilə, kosmetoloji prosedurlar düzgün və elmi prinsiplərlə aparıldıqda həm estetik, həm də terapevtik təsir göstərir. Dərinin keyfiyyətinin artması, qocalma əlamətlərinin azalması, piqment və struktur pozuntularının aradan qalxması kimi nəticələr yalnız elmi yanaşma və tibbi peşəkarlıqla mümkündür. Lakin bu qaydalara əməl olunmadıqda eyni prosedurlar insan sağlamlığı üçün risk mənbəyinə çevrilə bilər. Bu səbəbdən kosmetologiya sahəsi həmişə tibbi nəzarət altında olmalı, pasiyentlər isə yalnız ixtisaslı həkimlərə müraciət etməlidirlər. Belə olduqda kosmetologiya insanın həm zahiri, həm də daxili harmoniyasına xidmət edən müasir tibbi sənət olaraq qalacaq.